Komunikat Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Anestezjologii i Intensywnej Terapii po spotkaniu z kierownictwem Ministerstwa Zdrowia w dniu 13.04.2015 roku
W dniu 13 kwietnia 2015 roku Zarząd Główny Polskiego Towarzystwa Anestezjologii i Intensywnej Terapii spotkał się ponownie w Warszawie z kierownictwem Ministerstwa Zdrowia. Zarząd Główny Polskiego Towarzystwa Anestezjologii i Intensywnej Terapii reprezentowali: prof. dr hab. n. med. Piotr Knapik, prof. dr hab. n. med. Maria Wujtewicz, prof. dr hab. n. med. Radosław Owczuk, dr hab. n. med. Mariusz Piechota, dr hab. n. med. Łukasz Krzych, dr n. med. Małgorzata Mikaszewska-Sokolewicz, oraz dr n. med. Józef Bojko. W spotkaniu uczestniczyli również: prof. dr hab. n. med. Janina Stępińska - Konsultant Krajowy w dziedzinie intensywnej terapii, prof. dr hab. n. med. Krzysztof Kusza – Konsultant Krajowy w dziedzinie anestezjologii i intensywnej terapii, dr Jerzy Wyszumirski - Przewodniczący Zarządu Głównego Związku Zawodowego Anestezjologów, prof. dr hab. n. med. Andrzej Horban – Konsultant Krajowy w dziedzinie chorób zakaźnych, oraz prof. dr hab. n. med. Rafał Niżankowski - Prezes Polskiego Towarzystwa Intensywnej Terapii Interdyscyplinarnej. Kierownictwo Ministerstwa Zdrowia reprezentowali jak poprzednio Podsekretarze Stanu: Igor Radziewicz-Winnicki oraz Anna Łukasik. Spotkanie odbyło się z inicjatywy Ministerstwa Zdrowia. Na początku spotkania dr Jerzy Wyszumirski - Przewodniczący Zarządu Głównego Związku Zawodowego Anestezjologów, zwrócił się do gospodarzy spotkania z prośbą o protokołowanie jego treści. Po kilkunastu minutach przerwy, związanej z oczekiwaniem na protokolanta, spotkanie kontynuowano. Spotkanie otworzyła Pani Minister Anna Łukasik. Zwróciła się z prośbą do prof. dr hab. n. med. Piotra Knapika - Prezesa Polskiego Towarzystwa Anestezjologii i Intensywnej Terapii o zapoznanie prof. dr hab. n. med. Janiny Stępińskiej z uwagami zgłaszanymi na poprzednim spotkaniu przez przedstawicieli środowiska anestezjologicznego. Prezes Polskiego Towarzystwa Anestezjologii i Intensywnej Terapii przedstawił w kolejności chronologicznej działania Ministerstwa Zdrowia związane z wprowadzeniem w Polsce nowej specjalizacji o nazwie „intensywna terapia”. Przypomniał, że nowa specjalizacja została utworzona w drodze rozporządzenia Ministra Zdrowia bez jakichkolwiek konsultacji ze środowiskiem anestezjologicznym reprezentującym w sposób faktyczny intensywną terapię w Polsce. Podkreślił, że możliwość uzyskania tej specjalizacji uzyskali od razu reprezentanci aż 19 specjalności medycznych, co nie ma swego odpowiednika w żadnym innym kraju na świecie. Podkreślił, że pomimo tych faktów, w poczuciu odpowiedzialności i troski o dalszy rozwój intensywnej terapii jako dyscypliny medycznej w Polsce, eksperci reprezentujący środowisko anestezjologiczne podjęli próbę współpracy z Ministerstwem Zdrowia przy tworzeniu tego projektu. W ich wyniku w dniu 9 maja 2013 roku podczas rozmów w Ministerstwie Zdrowia ustalono pisemnie zasady przyszłej współpracy i przystąpiono do opracowywania programu specjalizacji dla nowej dyscypliny medycyny, który został oparty o program CoBaTriCe uznawany przez większość krajów Unii Europejskiej. W toku dalszych prac wyselekcjonowano też pierwsze oddziały anestezjologii i intensywnej terapii, które uzyskały akredytację do prowadzenia staży kierunkowych w dziedzinie intensywnej terapii. Niestety, jak kontynuował prof. dr hab. n. med. Piotr Knapik, proces ten został zakłócony faktem, iż zaledwie w rok po uruchomieniu nowej specjalizacji Minister Zdrowia dokonał zmiany na stanowisku konsultanta krajowego w dziedzinie intensywnej terapii, powołując na to stanowisko osobę, która nie posiada specjalizacji w dziedzinie intensywnej terapii, łamiąc w ten sposób przepisy art. 3.1 Ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o konsultantach w ochronie zdrowia. W tej sytuacji Zarząd Główny PTAiIT zwrócił się do Ministra Zdrowia z pisemną prośbą o wyjaśnienie tej sytuacji. Podczas pierwszej tury rozmów w Ministerstwie Zdrowia w dniu 13 marca 2015 okazało się, że pierwotne ustalenia z 9 maja 2013 są już nieaktualne, ponieważ celem jaki przeświecał władzom resortu było tylko wykształcenie intensywnych terapeutów w ramach posiadanych specjalności. W tej sytuacji dalsze poparcie środowiska anestezjologicznego dla nowego projektu edukacyjnego Ministerstwa Zdrowia przestało być realne. Tą konkluzją prof. dr hab. n. med. Piotr Knapik zakończył zapoznawanie prof. dr hab. n. med. Janiny Stępińskiej ze zgłoszonymi na poprzednim spotkaniu uwagami. Następnie głos zabrał dr Jerzy Wyszumirski - Przewodniczący Zarządu Głównego Związku Zawodowego Anestezjologów. Zwrócił uwagę na fakt, iż proponowane przez resort zdrowia rozwiązania mogą zdestabilizować bardzo istotny sektor ochrony zdrowia i pozbawić odpowiedniej opieki pacjentów w stanach zagrożenia życia. Dodał, że w związku z wyłączeniem jedynych w Polsce ekspertów w dziedzinie intensywnej terapii z nadzoru nad „nową” dyscypliną medyczną, środowisko anestezjologicznie nie może wziąć na siebie jakiejkolwiek współodpowiedzialności za jej dalszy prawidłowy rozwój. W toku dalszej dyskusji przedstawili swoje stanowiska Konsultant Krajowy w dziedzinie intensywnej terapii, Prezes Polskiego Towarzystwa Intensywnej Terapii Interdyscyplinarnej, podsekretarz stanu Igor Radziewicz-Winnicki oraz Konsultant Krajowy w dziedzinie chorób zakaźnych potwierdzając, iż mają różne i zasadniczo odmienne od środowiska anestezjologicznego wizje rozwoju nowej specjalności o nazwie „intensywna terapia”. Pani prof. dr hab. n. med. Janina Stępińska - Konsultant Krajowy w dziedzinie intensywnej terapii zapewniła, iż w obecnej chwili nie zamierza zmieniać programu specjalizacji, pomimo że ma do niego wiele zastrzeżeń. Najważniejszą kwestią jest jak najszybsze „uruchomienie” nowej specjalizacji (rozpoczęcie naboru w sesji jesiennej). Specjaliści w nowej dziedzinie mają być kształceni przede wszystkim na potrzeby 19 wymienionych w rozporządzeniu specjalności. Ad vocem, zwrócono uwagę, iż przygotowany i podpisany przez Ministra Zdrowia program nowej specjalizacji jest programem ESICM i jako taki nie może być zmieniany na potrzeby „polskiej intensywnej terapii”. Brak zrozumienia tego faktu przez Panią prof. dr hab. n. med. Janinę Stępińską zaniepokoił wiele obecnych na spotkaniu osób. Prof. dr hab. n. med. Rafał Niżankowski - Prezes Polskiego Towarzystwa Intensywnej Terapii Interdyscyplinarnej, przedstawił stanowisko Polskiego Towarzystwa Intensywnej Terapii Interdyscyplinarnej podjęte kilka dni wcześniej, sygnowane m.in. przez wiceprezesa Polskiego Towarzystwa Intensywnej Terapii Interdyscyplinarnej prof. dr hab. n. med. Andrzeja Kublera. Zawarto w nim m.in. następujące stwierdzenie: „Polskie Towarzystwo Intensywnej Terapii Interdyscyplinarnej stoi zdecydowanie na stanowisku, iż nie należy odstępować od przyjętego programu specjalizacji i możliwie najszybciej rozpocząć zgodne z nim kształcenie zainteresowanych lekarzy. Z satysfakcją przyjęło potwierdzenie takiego samego stanowiska resortu zdrowia wyrażone przez Podsekretarz Stanu Annę Łukasik i dyrektorów Departamentu Nauki w rozmowie z prezesem Towarzystwa. Uważamy, iż przyjęte zasady zapewniają warunki dla wysokiego poziomu wykształcenia przyszłych specjalistów i w żadnej mierze nie grożą obniżeniem w przyszłości jakości opieki nad chorymi w stanach krytycznych.” Podsekretarz stanu Igor Radziewicz-Winnicki stwierdził, iż specjaliści w nowej dziedzinie mogą w przyszłości pracować jako kadra oddziałów anestezjologii i intensywnej terapii, ale również w oddziałach intensywnej terapii dziewiętnastu wymienionych w rozporządzeniu specjalności. W swojej wypowiedzi potwierdził, że intensywna terapia jest całkowicie nową specjalnością. Na zadane pytanie: „czy anestezjolodzy posiadający tytuł specjalisty anestezjologii i intensywnej terapii są specjalistami intensywnej terapii?” odpowiedział: „trochę tak, trochę nie”, Wypowiedzią tą Pan Minister Igor Radziewicz-Winnicki wyraźnie zaskoczył uczestników spotkania. W związku z takim stanowiskiem prof. dr hab. n. med. Krzysztof Kusza, Konsultant Krajowy w dziedzinie anestezjologii i intensywnej terapii zapowiedział, iż będzie wnioskował o rozszerzenie listy specjalności po których można uzyskać tytuł „specjalisty intensywnej terapii” o anestezjologię i intensywną terapię. W związku z wypowiedzią Pana Ministra Igora Radziewicza-Winnickiego ożywioną dyskusję wywołały związane z nią sprawy: uznaniowego trybu nadawania specjalizacji oraz zasad nadzoru nad kształceniem nowych specjalistów w OAiIT. W trakcie spotkania przedstawiciele środowiska anestezjologów wielokrotnie zwracali uwagę na ewentualne skutki nieprzemyślanych działań w tym zakresie dla przyszłego rozwoju systemu ochrony zdrowia w Polsce. Spotkanie nie zakończyło się porozumieniem. Podsekretarz Stanu Anna Łukasik poinformowała wszystkich zebranych, iż rozpatrywana sprawa - ze względu na wagę poruszonych problemów i istotne różnice zdań – będzie musiała być przedstawiona kierownictwu resortu zdrowia. Biorąc pod uwagę powyższe fakty, Zarząd Główny Polskiego Towarzystwa Anestezjologii i Intensywnej Terapii podtrzymuje swoje poprzednie stanowisko w sprawie wycofania poparcia dla projektu edukacji lekarzy innych specjalności w nowej specjalności medycznej o nazwie „intensywna terapia”.